Πάνε λίγες μέρες που ήρθε ένα προσωπικό μήνυμα στη σελίδα μου που αφορούσε στον εργασιακό εκφοβισμό, στο οποίο ο αποστολέας μου ανέφερε ότι είναι το θύμα στο εργασιακό του περιβάλλον κι αναρωτιόταν με ποιο τρόπο θα μπορούσε να το αντιμετωπίσει. Ομολογώ ότι τα μηνύματα από τα θύματα είτε του εργασιακού, είτε του σχολικού εκφοβισμού πάντοτε με αγγίζουν ιδιαίτερα, γιατί είναι μηνύματα γεμάτα προβληματισμό, έντονο άγχος, λύπη, επαγγελματική εξουθένωση και πολλά άλλα παρελκόμενα από τις άσχημες συμπεριφορές των θυτών.
Είναι απαραίτητο να αναφέρουμε ότι κάθε περίπτωση είναι διαφορετική κι ότι υπάρχουν αρκετές κλιμακώσεις όσον αφορά σε αυτά τα κοινωνικά φαινόμενα. Υπάρχουν δηλαδή περιπτώσεις πολύ σοβαρού εργασιακού εκφοβισμού κι άλλες που είναι λιγότερο έντονες. Σε καμία όμως περίπτωση τέτοιες συμπεριφορές δεν είναι αποδεκτές. Χρειάζεται ακόμη να αναφερθεί και η μοναδικότητα στην ψυχοσύνθεση του ίδιου του θύματος. Υπάρχουν άνθρωποι πολύ πιο ευαίσθητοι, κάποιοι που έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, άλλα άτομα που είναι δυνατά, αλλά μια παροδική κατάσταση την οποία αντιμετωπίζουν τα έχει καταστήσει προσωρινά πιο ευάλωτα και άτομα ευσυνείδητα, στόχο προσηλωμένα, που δεν ανήκουν σε συμμαχίες και δεν αντιλαμβάνονται όλο αυτό που συμβαίνει γύρω τους.
Η μοναδικότητα λοιπόν της κάθε περίπτωσης, συνεπάγεται και το ότι δεν υπάρχει αποκλειστικά μια συμβουλή, μια μαγική συνταγή η οποία να λειτουργεί αποτελεσματικά για όλες τις περιπτώσεις. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιες λύσεις και συμβουλές, οι οποίες μπορούν να βελτιώσουν την άσχημη κατάσταση που επικρατεί στο εργασιακό σας περιβάλλον, αλλά κι εσάς τους ίδιους για να αντιμετωπίσετε την κατάσταση.
Αρχικά, χρειάζεται να παρακολουθήσετε και να καταγράψετε το πρόβλημα. Σημειώστε και στοιχειοθετήστε την εμπειρία σας το συντομότερο δυνατό, ούτως ώστε να μην ξεχάσετε σημαντικές πληροφορίες. Μαζέψτε δηλαδή αποδείξεις, όπως υβριστικά μηνύματα, απειλητικά ηλεκτρονικά μηνύματα ή και περιστατικά που έλαβαν χώρα στον χώρο εργασίας, κρατώντας τις λεπτομέρειες της ημέρας, της ώρας, των εμπλεκομένων, αλλά και του τρόπου εκδήλωσης του φαινομένου.
Εάν δεχτείτε επίθεση είτε από προϊστάμενο, είτε από κάποιο συνάδελφο, τότε μην ανεβάσετε τους τόνους και διατηρήστε την ψυχραιμία σας. Μην καταφύγετε επίσης σε προσβολές ή σε απειλές και κρατήστε το δικό σας επίπεδο. Υπερασπιστείτε όμως τον εαυτό σας με ψύχραιμο τρόπο, δηλώνοντας σταθερά πως αυτή η συμπεριφορά σας ενοχλεί, σας προσβάλλει και πως δεν είστε διατεθειμένοι να την ανεχτείτε ξανά. Επιχειρηματολογήστε κρατώντας ταυτόχρονα μια αυστηρή στάση.
Έχετε πάντοτε υπόψη ότι ένας από τους στόχους του θύτη είναι να σας προσβάλει, να σας κάνει να νιώσετε άσχημα, να επιδείξει τη δύναμή του σε εσάς και πιθανόν σε κάποιες περιπτώσεις να επιδιώκει την παραίτησή σας. Όσο κι αν σας είναι στενάχωρη η κατάσταση, όσο κι αν έχετε απελπιστεί με τα όσα έχουν γίνει κι όσο κι αν νιώθετε ότι έχετε δικαιολογημένα φτάσει στα όριά σας, προσπαθήστε να μην κλάψετε. Αυτό μπορεί να σας κάνει ακόμη πιο ευάλωτους και τρωτούς σε νέες επιθέσεις. Επιπλέον, αν νιώθετε ότι δεν μπορείτε να αντιμετωπίσετε τον θύτη μόνοι σας, φροντίστε να το κάνετε όταν είναι και άλλοι μπροστά.
Αν ο εκφοβισμός προέρχεται από έναν προϊστάμενο, ζητήστε από τους παρευρισκόμενους να σας στηρίξουν όταν αποφασίσετε να κάνετε κάτι για να λύσετε το πρόβλημα. Μην επιμείνετε αν δεν τους δείτε πρόθυμους, αλλά μην αποχωρήσετε και ηττημένοι. Παραμείνετε σταθεροί στη διεκδίκηση των αυτονόητων, έστω και μόνοι σας.
Σε αντίθετη περίπτωση, αν προέρχεται από κάποιον συνάδελφο,απευθυνθείτε είτε στους ανώτερούς σας είτε σε κάποιον αρμόδιο φορέα εκτός εργασίας για την αποκατάσταση του προβλήματος. Αναφέρετε και στις δύο περιπτώσεις συγκεκριμένα στοιχεία.
Ενημερωθείτε επίσης για το τι προβλέπει ο νόμος σχετικά με την περίπτωσή σας. Αν για παράδειγμα γίνεται διάκριση εις βάρος σας ή στοχοποιείστε λόγω φυλής, λόγω πεποιθήσεων ή κάποιων άλλων στοιχείων διαφορετικότητας, ψάξτε έγκαιρα για το πώς μπορείτε να κινηθείτε σε παρόμοιες περιπτώσεις. Μην παραιτηθείτε από τη δουλειά σας ή αν το κάνετε, δηλώστε τους λόγους που σας ώθησαν σε αυτό το σημείο στους αρμόδιους φορείς και κάντε όλες τις νομικές ενέργειες ώστε να διεκδικήσετε την αποζημίωση που προβλέπεται σε τέτοιες περιπτώσεις.
Το mobbing, αποδεδειγμένα επηρεάζει άμεσα και τις υπόλοιπές σας σχέσεις, αλλά και την καθημερινότητά σας μετά τη δουλειά. Προκειμένου να αντιμετωπίσετε όλη αυτή τη δύσκολη κατάσταση, αναζητήστε βοήθεια κι εκτός του χώρου εργασίας. Βρείτε βοήθεια από την οικογένειά σας και τους φίλους, αλλά και από επαγγελματίες όπως ένας ψυχολόγος. Συζητήστε το μαζί τους για να μπορούν να κατανοούν τα αίτια των μεταπτώσεων της συμπεριφοράς σας ή και κάποια από τα ξεσπάσματά σας.
Αν όμως πια η κατάσταση φτάσει στο απροχώρητο, σκεφτείτε ότι κινδυνεύει άμεσα η ψυχική σας ισορροπία και η υγεία. Καλό είναι να έχετε ήδη αρχίσει να ψάχνετε για κάποια άλλη δουλειά, η οποία θα σας γεμίζει χαρά και δημιουργικότητα κι όχι άγχος και λύπη.