Οι πρωτόγνωρες καταστάσεις τις οποίες βιώνουμε το τελευταίο χρονικό διάστημα, μας έχουν φέρει όλους αντιμέτωπους, σε προσωπικό αλλά και –κυρίως– σε ευρύτερο κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, με άμεσες αποφάσεις και δράσεις.
Η πανδημία, έχει αναδείξει τις δυνατότητες αλλά και τις αδυναμίες των χωρών, οι οποίες κλήθηκαν από τη μια μέρα στην άλλη να αντιμετωπίσουν μία παγκόσμια κρίση. Έκτακτα μέτρα, αναγκαστικές αποφάσεις και μια ανθρωποκεντρική πολιτική εκ μέρους όλων, που ως στόχο της έχει την προστασία της υγείας.
Αναπόσπαστο κομμάτι της κρατικής μηχανής, αποτελεί η τοπική αυτοδιοίκηση, η οποία κλήθηκε με τη σειρά της να ανταπεξέλθει στα γεγονότα και να εφαρμόσει αποτελεσματικά σε τοπικό επίπεδο τα εξαγγελθέντα μέτρα. Προκειμένου η κρατική μηχανή να λειτουργεί εύρυθμα είναι απαραίτητη η ορθή και αποτελεσματική λειτουργία των επί μέρους κομματιών της. Εκεί ακριβώς είναι που φάνηκε η δυνατότητα του κάθε δήμου και της κάθε κοινότητας να εφαρμόσει από τη μια τα μέτρα, αλλά από την άλλη να υπερβεί εαυτόν προκειμένου να προστατέψει τους δημότες.
Η αλήθεια είναι ότι τις τελευταίες βδομάδες έχουμε δει την τοπική αυτοδιοίκηση –στην πλειοψηφία της– να βγαίνει στην πρώτη γραμμή και να αναλαμβάνει ενεργό δράση. Έχουν γίνει απολυμάνσεις δρόμων και δημόσιων χώρων και κτηρίων, έχουν συσταθεί κέντρα εθελοντών οι οποίοι κατασκευάζουν μάσκες, διανέμουν τρόφιμα σε οικογένειες με οικονομικές δυσκολίες και προμηθεύονται τα φάρμακα ευπαθών ομάδων παίρνοντάς τα στα σπίτια των ασθενών. Έχουν λειτουργήσει γραμμές στήριξης και πρώτης ανάγκης κι έχουν επίσης διατεθεί χρήματα από κάποιους δήμους, ούτως ώστε να αγοραστεί εξοπλισμός για τα κρατικά νοσοκομεία.
Σε μικρότερες κοινότητες, έχουμε δει πάλι την άμεση ανταπόκριση των αρμοδίων με απολυμάνσεις δημόσιων χώρων, στάσεων λεωφορείων και την πιστή (των περισσοτέρων τουλάχιστον) εφαρμογή των μέτρων. Συστάθηκαν επίσης και λειτουργούν σε συγκεκριμένα χωριά σταθμοί/ κέντρα αναφοράς, στα οποία καταγράφονται οι ανάγκες ιδιαίτερα των ηλικιωμένων και των ευπαθών ομάδων (των κοντινών χωριών) και ρυθμίζονται τα όποια προβλήματα προκύπτουν. Αξίζει να αναφερθεί και η δυσκολία στην εύρεση πόρων με την οποία έρχονται αντιμέτωπες οι μικρότερες κοινότητες, η οποία καθιστά δυσκολότερο το έργο τους.
Η παρούσα κρίση, αλλά και η κάθε κρίση, έρχεται να αναδείξει τη σημασία αλλά και να υπερτονίσει την αναγκαιότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η επόμενη μέρα, μετά τον Covid-19, θα βρει τους δήμους και τις κοινότητές μας δυνατότερους και πιο έμπειρους ως προς την αντιμετώπιση κρίσεων. Θα τους βρει όμως και οικονομικά ασθενέστερους. Χρειάζεται η πολιτεία σε κατοπινό στάδιο να ενισχύσει οικονομικά -και όχι μόνο- την τοπική αυτοδιοίκηση, αφού είναι ένας θεσμός ο οποίος μέσα από μια τέτοιου είδους κρίση, έχει αναδείξει την καίρια συμβολή του αλλά και τη σημασία που διαδραματίζει ως μέρος της ευρύτερης λειτουργίας και αποτελεσματικότητας του κράτους.